Sau khi C03 (Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu) khởi tố vụ án buôn lậu tại Công ty MK Skincare, dư luận đặc biệt quan tâm đến mức án mà vợ chồng Mailisa phải đối mặt, cũng như việc liệu những hoạt động thiện nguyện của họ có được xem là tình tiết giảm nhẹ.
Vừa qua, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03, Bộ Công an) đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam bà Phan Thị Mai (Giám đốc Công ty TNHH Thẩm mỹ viện Mailisa) cùng chồng là ông Hoàng Kim Khánh (Tổng giám đốc Công ty MK Skincare) và 6 đối tượng khác để điều tra về hành vi buôn lậu.
Vợ chồng chủ thẩm mỹ viện Mailisa bị bắt
Vụ án được xác định xảy ra tại Công ty MK Skincare cùng nhiều đơn vị và địa phương liên quan. Ngay sau khi thông tin được công bố, nhiều câu hỏi pháp lý đã được đặt ra: Vợ chồng bà Mai sẽ đối diện mức án bao nhiêu năm tù? Những sai phạm hành chính trong quá khứ có bị coi là tình tiết tăng nặng? Đặc biệt, việc bà Mai chăm chỉ làm từ thiện nhiều năm qua có giúp giảm nhẹ trách nhiệm hình sự hay không?
Trao đổi với báo chí, Luật sư Phan Mậu Ninh (Đoàn Luật sư TP.HCM) nhận định đây là vụ án có tính chất phức tạp, kết hợp giữa hành vi kinh doanh trái phép, buôn lậu mỹ phẩm và các vi phạm kéo dài trong lĩnh vực thẩm mỹ.
Thủ đoạn “hô biến” nguồn gốc mỹ phẩm để thu lợi ngàn tỉ
Kết quả điều tra bước đầu cho thấy, trong giai đoạn từ năm 2020 đến 2024, vợ chồng bà Mai và ông Khánh đã sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để hợp thức hóa việc nhập lậu mỹ phẩm:
Nhập hàng kém chất lượng: Các sản phẩm được đặt mua từ Quảng Châu (Trung Quốc) với giá rẻ, không đạt chuẩn chất lượng và không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) tại nước sở tại.
Ngụy tạo nguồn gốc: Các đối tượng bị cáo buộc cấu kết với nhóm người Trung Quốc để ký hợp đồng giả, thay đổi xuất xứ hàng hóa từ Quảng Châu thành Hồng Kông nhằm lấy được CFS hợp lệ tại Hồng Kông.
Quảng cáo sai sự thật: Sau khi đưa trót lọt về Việt Nam, số mỹ phẩm này được quảng cáo là hàng “sản xuất tại Hồng Kông” và bán ra với giá cao gấp nhiều lần giá gốc. Cơ quan điều tra xác định các đối tượng đã thu lợi bất chính lên đến hàng nghìn tỷ đồng chỉ từ 3 sản phẩm chủ lực.
Đối diện mức án 12 – 20 năm tù
Theo Luật sư Phan Mậu Ninh, với hành vi buôn lậu theo Điều 188 Bộ luật Hình sự và số tiền thu lợi bất chính đặc biệt lớn, vụ án này thuộc nhóm tội danh đặc biệt nghiêm trọng.
Cụ thể, Khoản 4 Điều 188 quy định trường hợp thu lợi bất chính từ 1 tỷ đồng trở lên, người phạm tội có thể đối diện mức án từ 12 – 20 năm tù. Bên cạnh đó, người phạm tội còn có thể chịu hình phạt bổ sung là phạt tiền từ 20 – 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc bị tịch thu một phần hay toàn bộ tài sản.
Về vấn đề các sai phạm trước đây của hệ thống Mailisa (như vi phạm trong hoạt động khám chữa bệnh, dịch vụ xâm lấn trái phép, thiết bị không rõ nguồn gốc, công bố mỹ phẩm thiếu minh bạch…), Luật sư Ninh cho rằng dù đã từng bị xử phạt hành chính nhiều lần, nhưng những vi phạm này không được xem là tình tiết tăng nặng trong tội danh buôn lậu theo quy định của Bộ luật Hình sự.
Làm từ thiện nhiều có được giảm án?
Giải đáp thắc mắc của dư luận về việc bà Phan Thị Mai thường xuyên tham gia hoạt động thiện nguyện, Luật sư Phan Mậu Ninh cho biết Điều 51 Bộ luật Hình sự không liệt kê làm từ thiện là một tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.
Tuy nhiên, hoạt động này có thể được xem xét gián tiếp nếu gắn liền với các hình thức ghi nhận thành tích đóng góp cho xã hội như danh hiệu, giấy khen, bằng khen, huân chương… do cơ quan có thẩm quyền cấp.
Trong trường hợp có những ghi nhận chính thức này, Hội đồng xét xử có thể cân nhắc áp dụng theo điểm v khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự. Dù vậy, việc có áp dụng tình tiết giảm nhẹ này hay không hoàn toàn phụ thuộc vào đánh giá của Hội đồng xét xử tại phiên tòa.
